PPS Virus en bloembollen en vaste planten

De bloembollen- en vaste-plantensectoren staan voor de uitdaging om de steeds toenemende virusproblematiek op een maatschappelijk verantwoorde en duurzame manier aan te pakken. Naast de bekende virussen duiken ook vaker nieuwe virussen op. Deze virussen zorgen ervoor dat de sectoren steeds tegen problemen aanlopen, bij de teelt en bij de export. Bij een vondst van een nieuw of quarantaine virus in derde landen worden grenzen gesloten. De financiële gevolgen voor de beide sectoren zijn derhalve groot en worden geschat op 55,5 M€ voor de bloembollensector en 3 M€ voor de vaste-plantensector.

Voor teelt en handel is vroegtijdige detectie van virussen in plantmateriaal en/of partijen cruciaal. Met name voor de export naar derde landen moeten in toenemende mate virustoetsen worden uitgevoerd op het geoogste product. Hierdoor wordt de handel ernstig belemmerd en vertraagd, waardoor de risico’s op financiële verliezen groot zijn.

Het is wenselijk dat fytosanitaire garanties in relatie tot markttoegang afgegeven kunnen worden op basis van het keurings-en productiesysteem en niet op basis van een exporttoets.

Voor de meest bekende virussen zijn er serologische en moleculaire toetsen voorhanden. Hiermee kunnen keuringen en exporttoetsen worden uitgevoerd op het plantmateriaal. Een doorbraak- en een wens- in  beide sectoren zou zijn  als via een plantgoedtoets eerst de afwezigheid van virus wordt aangetoond in het plantmateriaal. Met een geschikt toetsresultaat verkrijgt de partij bloembollen of vaste planten het predicaat ‘license to export, en kan verhandeling al tijdens de teelt plaatsvinden. Deze werkwijze heeft ten doel om de nu gangbare toets op het geoogste product te vervangen. Met de zogenaamde plantgoedtoets wordt sinds 2014 bij lelie voor twee virussen met een nultolerantie ervaring opgedaan. Daaruit blijkt dat:

• Een plantgoedtoets meestal een goed voorspellende waarde heeft voor het later te rooien exportproduct
• Er echter nog steeds behoefte is aan goede protocollen om het viruspercentage tijdens de teelt niet of nauwelijks te laten oplopen.