De aanleiding
Bodemplagen en kringlooplandbouw
De transitie naar kringlooplandbouw vraagt om een minder intensieve inzet van pesticiden, meer groenbemesterteelt en een gereduceerde grondbewerking. Dit heeft grote voordelen, zoals:
- CO2-vastlegging en verbeterd bodemleven.
- Verhoogde biodiversiteit en duurzame gewasproductie.
- Minder chemische gewasbeschermingsmiddelen voor een toekomstbestendige landbouw.
Echter, deze veranderingen brengen ook nieuwe uitdagingen met zich mee, zoals een toenemende populatieopbouw van bodemplagen, waaronder:
Ritnaalden (larven van kniptorren).
Emelten (larven van langpootmuggen).
Wortelduizendpoten.
Ondergrondse springstaarten.
Veel van deze plagen hangen samen met bodemkwaliteit, landhuur en ruilgronden tussen veehouders en akkerbouwers. Er ontbreekt echter kwantitatieve, actuele en lokaal relevante informatie over deze bodemplagen.
Om een duurzame plaagbeheersing te realiseren, is een grondige inhaalslag nodig op het gebied van monitoring, preventie en beheersing.
Doelstelling
Duurzame en effectieve plaagbeheersing
Dit project heeft als doel om toekomstbestendige plaagbeheersingsconcepten te ontwikkelen voor de vier belangrijkste bodemplagen:
- Inzicht verkrijgen in de biologie, verspreiding en schadepatronen van bodemplagen.
- Monitoring en voorspelling van schadelijke populatieniveaus.
- Duurzame beheersingsstrategieën ontwikkelen met minder chemische bestrijdingsmiddelen.
- Optimaliseren van natuurlijke plaagbestrijding door biologische middelen en teeltmaatregelen.
- Concrete handvatten bieden aan telers voor preventie en bestrijding.
Met deze aanpak dragen we bij aan een robuust en weerbaar landbouwsysteem waarin de afhankelijkheid van chemische gewasbeschermingsmiddelen afneemt.
beoogde impact
Van onderzoek naar praktijk
- Betere inzichten in bodemplagen en hun interactie met de bodemkwaliteit.
- Duurzame alternatieven voor chemische bestrijding via gerichte monitoring en natuurlijke vijanden.
- Meer grip voor telers op schadelijke populatieniveaus door innovatieve methodes.
- Verduurzaming van akkerbouw en bollenteelt binnen de kringlooplandbouw.
Hiermee zetten we een belangrijke stap naar een veerkrachtige en duurzame landbouwsector in Nederland.

Beoogde aanpak
Vier kernthema's
Het project richt zich op vier pijlers om een effectieve plaagbeheersing te realiseren:
1. Perceelanalyse: Inventarisatie en Voorspelling
🔹 Waarom is een bepaald perceel gevoelig voor bodemplagen?
🔹 Hoe kunnen schadelijke populatieniveaus vroegtijdig worden voorspeld?
2. Bodemplagen: Biologie, Gedrag en Signalering
🔹 Diepgaand onderzoek naar de leefwijze en verspreiding van ritnaalden, emelten, wortelduizendpoten en springstaarten.
🔹 Alternatieve aangrijpingspunten voor effectieve bestrijding.
🔹 Ontwikkeling van voorspellingsmodellen voor plaagpieken.
3. Duurzame Beheersingsmethoden
🔹 Teeltmaatregelen die de populatieomvang van bodemplagen reguleren.
🔹 Biologische bestrijdingsmiddelen en low-impact alternatieven.
🔹 Gerichte(re) en efficiëntere toepassing van gewasbeschermingsmiddelen.
4. Praktijkvalidatie en Kennisdeling
🔹 Ervaringen van telers verzamelen en analyseren.
🔹 Integratie van kennis uit de werkpakketten in een praktisch toepasbare strategie.
🔹 Workshops en demonstraties om resultaten te delen binnen de sector.
We krijgen met deze aanpak een betere controle over bodemplagen en maken een duurzame landbouwtransitie mogelijk.
Contactpersonen
Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met deze contactpersonen.

Arjan Mager

Frank Kreuk

Jeffrey Mul

Dit project ontvangt financiële steun van de Topsector Agri & Food.
Binnen de Topsector werken bedrijfsleven, kennisinstellingen en de overheid samen aan innovaties voor veilig en gezond voedsel voor 9 miljard mensen in een veerkrachtige wereld
Meer nieuws
PPS Grondige Aanpak Bodemplagen – Jaar 4 van start
Het vierde projectjaar van de PPS Grondige Aanpak Bodemplagen is inmiddels van start gegaan. Deze publiek-private samenwerking richt zich op...
Telersbijeenkomsten vanuit PPS Grondige Aanpak Bodemplagen; Onderzoek en praktijk komen samen
Er zijn telersbijeenkomsten georganiseerd waarbij het naast het delen van informatie ook het ophalen van informatie uit de praktijk centraal...
Percelen gezocht voor onderzoek naar ritnaalden
Voor het uitvoeren van het onderzoek naar goede maatregelen om ritnaaldpopulaties onder de schadegrens te krijgen zijn we op zoek...