Column Pieter Vlaar - Uit de brand helpen

Heel Nederland zit op dit moment in de wurggreep van de stikstofuitstoot. Bouwprojecten staan stil, (kleinschalige) evenementen kunnen geen doorgang vinden, de natuur heeft er last van, agrarische bedrijven staan op slot, garnalenvissers kunnen niet meer vissen op de Waddenzee en ga zo maar door. Hiernaast wordt in alle provincies hard gewerkt aan plannen en beleid om stikstofuitstoot in de toekomst te verminderen maar die enorme gevolgen gaan hebben voor onze huidige manier van leven. Dan zou je toch denken dat het de allerhoogste prioriteit heeft dat je als landsbestuur in ieder geval geen extra activiteiten meer toestaat die de stikstofuitstoot significant gaan laten toenemen? Maar de republiek Amsterdam, die wijd en zijd  bekend staat om zijn grote milieu-ambities en er ook prat op gaat een lichtend voorbeeld te zijn wat betreft duurzaamheidsinspanningen, gaat extra afval uit Rome verbranden. En dan praten we niet over bescheiden hoeveelheden; we praten over jarenlange afspraken waarin wekelijks 900 tot 1.800 ton afval gaat worden verbrand. Dit betreft niet gescheiden afval, dus ook veel plastic. Aangezien de scheidingsinstallaties in Amsterdam vol zitten en er in Rome geen zijn, zal dit ook ongescheiden worden verbrand.

U raadt het al; in Nederland gaan we fors meer CO2 hierdoor uitstoten en vanzelfsprekend zal ook dit leiden tot een toename van de stikstofuitstoot. Is in de door Urgenda aangespannen klimaatzaak tegen de Nederlandse regering niet bepaald dat Nederland minder broeikasgassen moet uitstoten? En we willen er in ieder geval toch geen grammetje extra stikstofuitstoot bij? Sussend wordt gesproken dat het maar tijdelijk is en dat het een daad van barmhartigheid is; de Romeinen hebben namelijk tijd nodig om een verbrandingsinstallatie te bouwen. Van ingehuurde deskundigen komt het verhaal, dat er op wereldschaal milieuwinst wordt geboekt; storten in Italië heeft namelijk een grotere milieu-impact dan verbranden in Nederland. Deze doelredenering wordt overig terecht betwist door diverse andere deskundigen. Uiteindelijk blijkt de wereldvermaarde Amsterdamse koopmansgeest in deze beslissing toch de overhand te hebben gehad; de verbrandingsinstallaties draaien namelijk niet efficiënt en hiermee wordt het efficiëntie probleem opgelost.

De landelijke politiek spreekt er natuurlijk schande van, zelfs de partijen waarvan hun collega’s Amsterdam besturen, maar in plaats van in te grijpen en te verbieden kijkt men lijdzaam toe. De landelijke politiek is, met oogkleppen op, druk bezig om bergen geld uit te geven om binnenlandse piekbelasters, al dan niet gedwongen, te laten stoppen en andere ingrijpende maatregelen door te voeren. De kans is hierdoor heel groot dat we straks zakken geld hebben uitgeven maar uiteindelijk onvoldoende milieu- en natuurwinst boeken. Heel frustrerend allemaal want eigenlijk zijn dit soort acties gewoon een “dikke vinger” naar de rest van Nederland en uiteindelijk helpen we de Italianen ook niet. Er is immers geen enkele noodzaak voor hen om afval te hergebruiken, scheiden of te verminderen. Feitelijk zijn we boter aan de galg aan het smeren en raken we zelf dieper in de put.

Wat een echt acuut probleem is in Italië, is droogte en een gebrek aan drinkwater. Een belangrijke oorzaak hiervan komt door verspilling van drinkwater; maar liefst ruim 9 miljard liter water per dag lekt er weg door barsten en gaten in de leidingen (bron: Trouw). Als we dan toch willen helpen als Nederland zijnde in een daad van barmhartigheid,  kunnen we dit urgente sociale en duurzaamheids-probleem met grote economische en welzijnsconsequenties, toch bij de hoorns kunnen vatten? Met onze Nederlandse kennis van water en waterhuishouding, zouden we hierin een rol kunnen pakken en van waardevolle betekenis voor Italië kunnen zijn zonder dat we onze eigen problemen verergeren.

Mijn idee: eerst water, de rest komt later, en het bespaart ons een kater!

Pieter Vlaar

Business Development Manager Vertify