Inspiratiedag: Ervaren en laten zien dat het anders kan

Hoe motiveren we telers op een meer integrale manier aan het werk te gaan met gewasbescherming? Wat kunnen we leren van andere teelten? Op dinsdag 6 juni ’23 organiseerde het Praktijkprogramma plantgezondheid ‘Weerbaarheid in de praktijk’ een succesvolle inspiratiedag.

Ruim 30 genodigden, waaronder pilotleiders, partners, expertteamleden en overige betrokkenen bij het Praktijkprogramma, verzamelden zich bij Vertify in Zwaagdijk voor informatie en kennisuitwisseling over weerbare en nagenoeg emissieloze teeltsystemen. Samen vormen zij de groep die de voorhoede is van een integrale aanpak van gewasbescherming in de praktijk. Tijdens de bijeenkomst werden vanuit verschillende teeltsectoren, diverse perspectieven besproken in een weerbarstige praktijk.

Bart Jan Wulfse, programmaleider, opende de inspiratiedag. Met een terugblik en vooruitblik vertelde hij kort over de verschillende onderdelen van dit praktijkprogramma: de 13 pilots, de expertteams en de noodzaak van cross-sectorale kennisdeling voor de verdieping, versnelling en verbreding van de transitie naar weerbare plant- en teeltsystemen.

Pilot tulp en bijgoed

Vervolgens vertelden projectleiders Kees Stoop en Michel Jansen over de historie, locaties en proeven die Vertify uitvoert. Waaronder de pilot ‘Duurzame teelt van tulp en bijgoed’ die hoge ambities heeft om het gebruik van chemie te minimaliseren. Vanuit de ICM-systeemgedachte worden in deze pilot de knelpunten zo breed mogelijk aangevlogen. De genodigden konden dat aansluitend met eigen ogen aanschouwen tijdens een ronde langs de proefvelden bij Vertify. In drie groepen gaven onderzoekers van Vertify een toelichting op o.a. de inzet van verschillende biostimulanten en alternatieven voor glyfosaat bij graslanddoding. Ook werd tijdens de rondgang stil gestaan bij het beperken van virusoverdracht met niet-chemische middelen en botrytisbeheersing met groene en chemische middelen.

BOS inzet Biostimulanten en Biocontrol

Rik Peters van Wageningen UR gaf vervolgens een toelichting op de BOS, het beslisondersteunende systeem wat vanuit het expertteam Biostimulanten en Biocontrol ontwikkeld wordt. Deze BOS wordt ontwikkeld voor de praktijk, zodat het perspectief van BS/BC beter benut wordt. Aanleiding daarvoor zijn de vele vragen en onduidelijkheid over regelgeving en claims, zodat oneigenlijk gebruik van middelen voorkomen wordt. Niet alleen wordt met de pilots die onderdeel uitmaken van dit praktijkprogramma meegedacht en advies gegeven, ook blijkt er voor een brede groep grote behoefte aan meer duidelijkheid in het woud van middelenaanbod.

Leren van biologische teelt

Via een online verbinding werd vervolgens contact gelegd met teler Gert Jan van Raaij. In De Peel teelt hij op 800 hectare met name wintergerst, sperziebonen, aardappelen en ui. Daarvan is 1/3 deel biologische teelt. Hij gaf een interessante inkijk in zijn bedrijfsvoering. Naast dat hij aan grondruil doet met een veehouder, heeft hij meerjarige percelen voor de biologische teelt. Opvallend is dat hij wortelonkruid geen probleem vindt. Zijn advies is: los blijven trekken en laten uitdrogen, ondanks dat je vaak rijdt over hetzelfde spoor.

Milieumeetlat

Tot slot sprak Jenneke van Vliet van CLM over de achtergrond en waarde van de milieumeetlat en de doorontwikkeling van de Milieu-Indicator Gewasbescherming (MIG). Telers en overheden willen graag meer onderbouwing over de milieubelasting van middelen: doelsturing in plaats van middelsturing. De milieumeetlat helpt bij de bewustwording van milieu-effecten: het maakt inzichtelijk hoe schadelijk een middel is voor het milieu is. Waardoor telers grip krijgen en kunnen aantonen dat ze beter te scoren. Zodat de retailer de afzet beter gaat betalen, waardoor de teler meer beloning krijgt.

ICM

Het was een interessante en levendige middag, met veel inhoudelijke kennisdeling, interactie en inspiratie om binnen de eigen teelten weer stappen te kunnen maken richting een Integrated Crop Management (ICM)-strategie, zodat richting 2030 elk teeltsysteem weerbaar en nagenoeg emissieloos is. Door te ervaren en te laten zien dat het anders kan, wordt de gewenste en noodzakelijke transitie van de land- en tuinbouw bespoedigd. Dat was de gedachte achter deze interessante inspiratiedag.

Over het praktijkprogramma

Het praktijkprogramma 'Weerbaarheid in de praktijk' is een initiatief van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en LTO Nederland en de sectoren. Binnen het programma zetten telers samen met teeltdeskundigen stappen naar weerbare teeltsystemen. In 13 pilots en expertteams wordt gewerkt aan het vullen van de gereedschapskist van telers met nieuw instrumentarium om hun gewassen op duurzame wijze gezond te houden en om plant- en teeltsystemen weerbaarder te maken.